Bánh Khảo

Phố Thông Huề, thuộc địa phận xã Đoài Dương, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng bao đời nay vốn nổi tiếng trong tỉnh với nghề làm Bánh khảo - một đặc sản miền sơn cước, Bánh khảo được coi như một thứ lương khô của người dân tộc Tày, Nùng ở Cao Bằng. Bánh được làm nhiều nhất vào dịp Tết, có ưu điểm là dù để lâu cũng không mốc, không thiu, nên với phong tục đón Tết trong cả tháng đầu xuân, thì chừng nào trong nhà còn bánh khảo, chừng đó vẫn còn là Tết.

Ngày này, nơi đây vẫn giữ được nghề truyền thống nhưng chỉ còn trên 10 hộ làm Bánh khảo chuyên nghiệp. Bánh khảo của người Nùng ở Thông Huề được chế biến từ nguyên liệu gạo nếp, nhân thịt mỡ lạc đường, có vị ngọt thanh và mùi thơm của bột gạo nếp rất đặc biệt. Để có được vị ngọt thanh và hương thơm, người dân nơi đây phải chế biến rất công phu và nhiều thời gian với công thức do tổ tiên truyền lại.

Điều đặc biệt trong quy trình làm Bánh khảo là công đoạn ủ bột gạo nếp, nếu để bột ủ quá lâu bánh sẽ bị thô, màu sắc không đẹp mặt; còn ủ bột quá nhanh bánh sẽ không kết dính lại với nhau. Các công đoạn làm Bánh khảo đều từ chính bàn tay người dân làm ra. Chính vì làm thủ công đã tạo nên sự diệu kỳ của sản phẩm đặc sản Bánh khảo. Là sự kết tinh độc đáo và cũng là lương khô của người dân tạo nên hương vị đặc trưng miền sơn cước. Bánh khảo Thông Huề có mùi vị thơm ngon đặc biệt. Cũng bởi thể, tiếng đồn về Bánh khảo Thông Huề đã lan truyền khắp vùng sơn cước khiến cho người làm Bánh khảo bận rộn mà vẫn không đủ bán, nhất là vào thời điểm gần Tết Nguyên Đán.

Việc phát triển nghề làm Bánh khảo hiện nay không chỉ là để giữ nghề, mà còn là cách làm giàu hiệu quả. So với mức sống ở nông thôn thì làm Bánh khảo cũng cho thu nhập khá cao, đảm bảo được cuộc sống cho gia đình. Mặc dù nổi tiếng khắp từ Cao Bằng, được nhiều khách hàng tin dùng nhưng Bánh khảo Thông Huề lại chưa tiến xa mở rộng thị trường xa hơn nữa, chưa thoát khỏi "ao làng" bởi những khó khăn mà nghề Bánh khảo cùng người dân nơi đây đang phải đối mặt cũng như bài toán khó cho nhân dân và chính quyền địa phương trong việc phát triển và bảo vệ làng nghề truyền thống:

Khó khăn thứ nhất cũng là khó khăn chung của tất cả hộ dân làm Bánh khảo Thông Huề đó là chưa có một quy định chung về nhãn mác, bao bì chung mang thương hiệu làng nghề Bánh khảo, thậm chí còn không có nhãn mang thương hiệu riêng của gia đình. Bởi vậy, khi mang Bánh khảo đi tiêu thụ ở các địa bàn khác không tạo được sự tin cậy cho khách hàng làm cho thị trường chưa được mở rộng.

Khó khăn thứ hai là nguồn vốn để mở rộng thị trường còn hạn hẹp, các hộ gia đình làm Bánh khảo kinh doanh chưa được hỗ trợ vốn, do kinh doanh Bánh khảo làm chủ yếu bằng phương pháp thủ công, chưa có máy móc công nghệ hỗ trợ. Chủ yếu các hộ gia đình bỏ tiền ra tự tiêu tự sản nên việc làm Bánh khảo con bấp bênh không ổn định nên sản phẩm Bánh khảo Thông Huế chỉ giới hạn ở các huyện lân cận, ít có cơ hội vươn ra thị trường lớn".

Là người con sinh ra và lớn lên ở Phố Thông Huề, với mong muốn giữ gìn phát triển nguồn Bánh khảo đặc sản của quê hương cũng như muốn giới thiệu tới bạn bè và khách tham quan du lịch. Cơ sở sản xuất Triệu Thị Lựu đã tiến hành thu mua gạo nếp của người dân địa phương để phục vụ nhu cầu của cơ sở sản xuất. Từ đó xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và tiêu thụ, cũng từ đó ổn định nguyên liệu đầu vào để sản xuất Bánh khảo Cô Hải Thông Huề của hộ kinh doanh Triệu Thị Lựu.

Ngày nay khẩu vị của con người cũng cao hơn, nhưng Bánh khảo vẫn được người dân nơi coi là món ăn đặc biệt ưa chuộng bởi nó là kết quả từ những nông sản do chính tay người dân trồng ở vùng núi rừng, mang hương vị tự nhiên, thanh nhã đậm đà bản sắc bàn địa, gắn liền với ký ức tuổi thơ của bao người dân xa quê cũng như là đặc sản khi khách đến thăm nơi đây. Hãy đến với Thông Huề để thưởng thức và trải nghiệm về cách làm Bánh khảo nơi đây, mọi thông tin xin lên hệ Cơ sở sản xuất của hộ kinh doanh Triệu Thị Lựu  xóm Phố Thông Huề, xã Đoài Dương, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, qua số điện thoại: 0971.013.389 để được giải đáp, tư vấn và đặt hàng.